Vapen steekt roltabak voorbij en wordt op een na populairste nicotineproduct
1 op 2 rokers vapet weleens, Belg vraagt meer informatie over vapen
Het afgelopen jaar is het aandeel rokers en vapers licht gestegen tegenover 2019 en 2020. Sigaretten uit een pakje blijven onder rokers het meest populaire product, maar vapen (de “elektronische sigaret”) steekt de rolsigaret voorbij en staat nu op de tweede plaats. 2 op de 5 rokers (ongeveer 1 op de 10 bevraagde Belgen) zegt wel eens elektronische sigaretten te gebruiken. Dat blijkt uit een jaarlijkse representatieve bevraging bij 1000 mensen in opdracht van British American Tobacco.
Vaping steeds populairder onder rokers: 9% gebruikte vaping om te stoppen met roken.
Ongeveer 1 op de 4 Belgische respondenten (25%) geeft aan te roken, en een even groot deel (24%) zegt dat ze niet meer roken, maar dat wel eens hebben gedaan. Dit is een lichte maar significante stijging van het aantal rokers in vergelijking met de vorige meting, toen 1 op de 5 aangaf te roken (2020: 21%).
Met name het aandeel huidige rokers dat wel eens vapet, neemt sterk toe. 42% van de rokers zegt wel eens te vapen (tegen 2020: 25%). Hoewel de nicotinepleister bij eerdere metingen het populairste rookstopmiddel was, wordt deze nu voorbijgestreefd door de elektronische sigaret. 9% van de ex-rokers geeft aan dat ze het hebben gebruikt om te stoppen.
"Bijna 90 procent van alle Belgische vapers zijn rokers of ex-rokers. Veel rokers zouden kunnen stoppen en gezondheidswinst boeken door over te stappen op vaping of moderne orale middelen. Velen aarzelen echter nog om dit te doen omwille van het valse en negatieve imago. Het is dan ook niet verwonderlijk dat meer dan acht op de tien Belgen willen dat de overheid meer voorlichting geeft. Wij vragen dan ook dat minder schadelijke alternatieven voor roken, die in andere landen actief worden gebruikt, een serieuze plaats krijgen in het debat ”Pieter van Bastelaere, Senior Manager Engagement & Communicatie, British American Tobacco
Behoefte aan informatie
Steeds meer mensen raken ervan overtuigd dat vaping minder schadelijk is dan roken: dacht twee jaar geleden nog 34% dat vaping schadelijker is dan roken, nu is dat gedaald tot 23%. Dit is waarschijnlijk een gevolg van het toegenomen wetenschappelijk bewijs en de consensus dat vaping veel minder gevaarlijk is (Bv: Public Health Engeland).
18 van de 100 Belgen vinden dat de overheid meer informatie moet geven over vaping en de effecten ervan. 3 op de 10 zijn voorstander van de verkoop van vape-producten online. 3 op de 10 Belgen vindt dat vaping verboden moet worden (een daling met 10% ten opzichte van 2019).
Modern orals nog erg onbekend in België
Sinds enige tijd zijn er in België moderne orals te koop. Dit zijn kleine nicotinezakjes zonder tabak die tussen de lip en het tandvlees worden geplaatst. In de media en in de publieke opinie worden ze soms verward met snus, maar moderne orale middelen zijn volledig legaal en bevatten geen tabak.
Amper 1 op 30 Belgen zegt te weten wat "moderne orals" zijn. Toch zou ongeveer de helft van de rokers dit als een minder schadelijk alternatief voor roken kunnen beschouwen.
Online verkoop ondanks verbod
41% van de ondervraagde vapers geeft aan wel eens vapeproducten online te hebben gekocht. 14% zegt zijn vape-producten meestal via internet te kopen. 19% van de vapers zegt dit al eens via een buitenlandse webshop te hebben gedaan.
Dit is opmerkelijk omdat in België de online verkoop van vape-producten die nicotine bevatten verboden is. In andere Europese landen zoals Zweden en Nederland is de verkoop van vape-producten via internet echter wel toegestaan. Je vindt dan ook veel Nederlandse vape websites die zich voordoen als Belgische webshops of die het moeilijk maken om te achterhalen waar het bedrijf gevestigd is. Wat in België wel is toegestaan, is dat mensen online vape-producten bestellen en die later in een fysieke winkel ophalen.
"Aangezien we onze vape-producten op veel verschillende locaties mogen verkopen, zoals supermarkten, krantenwinkels, benzinestations en vape-shops, zijn we van mening dat het online verkopen van vape-producten aan volwassenen, met sterke controles op leeftijdscontrole, ook mogelijk moet zijn. Als dit verbod echter blijft bestaan, roepen we de federale overheid op om strengere maatregelen te nemen om onze winkels te beschermen tegen de oneerlijke en illegale concurrentie uit het buitenland." Pieter van Bastelaere, Senior Manager Engagement & Communicatie, British American Tobacco
Over het onderzoek
De online enquête werd tussen 9 februari 2022 en 22 februari 2022 uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX bij 1.000 Belgen die representatief zijn wat betreft taal, geslacht, leeftijd en diploma. De maximale foutmarge voor 1.000 Belgen bedraagt 3,02%.
Deze enquête werd in dezelfde periode uitgevoerd bij 200 Belgen die vapen of in het verleden hebben gevaped, representatief naar taal, geslacht, leeftijd en diploma. De maximale foutmarge voor 200 (ex-)vapers is 6,89%.
De vergelijking wordt gemaakt met een enquête van december 2019 en december 2020, uitgevoerd bij dezelfde doelgroepen.